Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Esparello(-de-Moris)
Hieracium morisianum
Asteraceae Compositae
Nom en français : Épervière de Moris.
Descripcioun :Aquesto esparello, pulèu coumuno mai pas toujour bèn couneigudo, fai partido dóu group VILLOSA, presento au nostre soulamen en mountagno. Trachis dins li tepiero roucaiouso e li roucas. Es un Hieracium emé forço fueio de cambo e pu de fueio de baso à la flourido (ipoufiloupodo) emé proun de péu sus l'enflourejado e peréu sus lou dessouto di fueio. Fai partido de l'espèci couleitivo valdepilosum, pamens se destrìo dóu tipe qu'a li bratèio dóu dedins tant primo que li dóu deforo. Se penso qu'aquèsti Hieracium vènon de H. villosum introugressa pèr H. prenanthoides emé si fueio un pau en viouloun (Flora Gallica, op.
cit. p. 444).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hieracium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 13 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco : Endemico dis Aup
Jun à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Hieracium morisianum Rchb.f., 1859
(= Hieracium elongatum Willd. ex Froël., 1838 )